Biuro Podróży Chortycia
Plac Na Bramie 8
37-700, Przemyśl


Zamek Kazimierzowski

Zamek Kazimierzowski to jeden z najstarszych na terenie Podkarpacia. Położony jest na prawym brzegu Sanu na stokach góry Zniesienie na wysokości 270 m. n.p.m. przylegając do przemyskiej starówki. Według niektórych źródeł Przemyśl mógł istnieć już w VIII wieku w czasach panowania książąt wielkomorawskich. W roku 981 miasto zajął kniaź kijowski Włodzimierz Wielki.


Zamek Kazimierzowski to jeden z najstarszych na terenie Podkarpacia. Położony jest na prawym brzegu Sanu na stokach góry Zniesienie na wysokości 270 m. n.p.m. przylegając do przemyskiej starówki. Według niektórych źródeł Przemyśl mógł istnieć już w VIII wieku w czasach panowania książąt wielkomorawskich. W roku 981 miasto zajął kniaź kijowski Włodzimierz Wielki. Prawdopodobnie w tamtych czasach stała już na wzgórzu murowana cerkiew rotunda, której kształt był rozpowszechniony na terenach Białych Chorwatów. Później zaczęła się doba panowania książąt ruskich z małymi przerwami aż do czasów Kazimierza Wielkiego. W rozbiciu dzielnicowym Rusi Przemyśl został osobnym księstwem. Najstarszy zamek w Przemyślu był otoczony drewnianą palisadą i wałami ziemnymi. Źródła ruskie mówią, że stał ponad miastem „przemyski kreml”, a na dziedzińcu zamku Wołodar Rostysławycz wybudował murowaną cerkiew Jana Chrzciciela, gdzie został pochowany. Zaś część mieszkalna dawnego zamku była połączona z pierwszą cerkwią rotundą.

Nieistniejąca cerkiew Jana Chrzciciela w Przemyślu Pierwsza murowane umocnienia powstają w 1340 roku z inicjatywy Kazimierza Wielkiego. Nie jest do końca pewne czy za czasów Kazimierza Wielkiego wzniesiono wyłącznie mury czy wszystkie budowle zamku. W 1412 z rozkazu Jagiełły cerkiew Jana chrzciciela została przekazana katolikom, a w 1460 ją rozebrano i po umyciu kamieni w Sanie wykorzystano je do budowy fary w mieście. Gotycki zamek w 1498 roku spalili Wołosi, a z rozkazu Zygmunta Starego został odnowiony w latach 1514 – 1553 przez przemyskiego starostę Piotra Kmitę.

 

Zamek otoczony był wtedy rowem z mostem zwodzonym do dwupiętrowej wieży. W 1616 roku przebudową zamku zajął się Marcin Krasicki i nadano budowli elementy renesansowe. Pracami kierował Galeazzo Appiani, który przebudował również Krasickiemu jego rodowy zamek w Krasiczynie. Podwyższono wtedy wieże i zwieńczono je attykami. Do południowego muru dobudowano budynki mieszkalne. Prace zatrzymała śmierć starosty w 1631 roku. Po kilku oblężeniach z XVII wieku zamek ucierpiał. W 1667 zdecydowano o odbudowie zamku lecz udało się tylko odnowić arsenał. W latach 1759-1762 starosta Stanisław Poniatowski odbudował częściowo zamek rozbierając zniszczone wieże i stawiając ściany ok. 10 metrów od dawnego muru.

 

Po rozbiorach Rzeczypospolitej Austriacy robią w zamku koszary. Do okoła zamku powstaje wtedy park. W czasie I Wojny Światowej w zamku trzymano ok. 2000 więźniów carskie armii. Renowacje zamku robiono w latach 20-tych i 80-tych ubiegłego wieku i odbudowano wtedy 2 wieże i mur pomiędzy nimi. Dziś zamek pełni funkcje kulturalne i odbywają się tu różne przedstawienia. Jest także siedzibą najstarszego amatorskiego teatru Fredreum. Budynek jest udostępniony do zwiedzania przez wycieczki.

 

Zobacz także: